Στον διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο της αγοράς ακινήτων, η νομιμη αυξηση ενοικιου μετα την τριετια παραμένει ένα σημαντικό θέμα τόσο για ιδιοκτήτες όσο και για ενοικιαστές. Η κατανόηση του πώς και πότε μπορεί να εφαρμοστεί αυτή η αύξηση είναι καίρια για τη διασφάλιση της ομαλής συνέχειας της μίσθωσης ακινήτων. Ειδικά σε μια εποχή όπου οι οικονομικές συνθήκες είναι διαρκώς ευμετάβλητες, η σημασία της νομοθετικής πλαισίωσης γύρω από τις αυξήσεις ενοικίου αποκτά ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα.
Στο πλαίσιο αυτού του άρθρου, θα αναλύσουμε λεπτομερώς τι ακριβώς λέει ο νόμος για την νομιμη αυξηση ενοικιου μετα την τριετια, συμπεριλαμβανομένης της προβλέψης για το 75% του του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ), τις εξαιρέσεις για πρόωρη καταγγελία της μίσθωσης και τι προβλέπεται για τους μισθωτές μετά τη λήξη του συμβολαίου.
Τι λέει ο νόμος για την αύξηση ενοικίου μετά την τριετία
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, τα αρχικά μισθώματα καθορίζονται ελεύθερα και οι συμφωνίες για σταδιακή αύξηση του μισθώματος είναι έγκυρες, εκτός αν περιλαμβάνουν παράλογους όρους. Μετά την πάροδο τριετίας, το μίσθωμα μπορεί εκ νέου να καθοριστεί ελεύθερα από τα συμβαλλόμενα μέρη. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει συμφωνία για αναπροσαρμογή, τότε ισχύει η νόμιμη αύξηση, ίση με το 75% της ετήσιας αύξησης του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ).
Συμφωνίες αναπροσαρμογής
Οι συμφωνίες για αναπροσαρμογή του μισθώματος μπορούν να συμπεριληφθούν στο μισθωτήριο συμφωνητικό και θεωρούνται έγκυρες εφόσον δεν παραβιάζουν τα δικαιώματα κάποιας πλευράς. Αν δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία, τότε η αύξηση του μισθώματος μπορεί να είναι ίση με το 75% της μεταβολής του ΔΤΚ για το προηγούμενο δωδεκάμηνο.
Ποιες είναι οι εξαιρέσεις για πρόωρη καταγγελία της μίσθωσης
Στο πλαίσιο της μίσθωσης ακινήτων, υπάρχουν συγκεκριμένες εξαιρέσεις που επιτρέπουν στον ενοικιαστή να καταγγείλει πρόωρα τη σύμβαση μίσθωσης χωρίς την υποχρέωση αποζημίωσης προς τον εκμισθωτή. Αυτές οι εξαιρέσεις προβλέπονται από τον Αστικό Κώδικα και περιλαμβάνουν συγκεκριμένους νόμιμους λόγους.
Δικαιώματα ενοικιαστή
- Μη παραχώρηση χρήσης: Εάν δεν παραχωρηθεί η χρήση του ακινήτου στον ενοικιαστή ή εμποδιστεί η συμφωνημένη χρήση (ΑΚ 585).
- Ασφάλεια και υγεία: Σε περίπτωση που στο ακίνητο δεν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας και απειλείται η υγεία του ενοικιαστή (ΑΚ 588).
- Μετάθεση δημοσίου υπαλλήλου: Εάν ο ενοικιαστής μετατεθεί λόγω της ιδιότητάς του ως δημόσιος υπάλληλος (ΑΚ 613).
- Σπουδαίος λόγος: Η καταγγελία είναι επιτρεπτή εάν συντρέχει σπουδαίος λόγος που δικαιολογεί τη διακοπή της μίσθωσης.
Νομικά ελαττώματα του μισθίου
- Ελαττώματα κατά τη σύναψη: Εάν το μίσθιο είχε νομικά ελαττώματα κατά τη σύναψη της σύμβασης, τα οποία εμποδίζουν τη συμφωνημένη χρήση και ο εκμισθωτής τα γνώριζε ή έπρεπε να τα γνωρίζει (ΑΚ 577).
- Εμφάνιση ελαττωμάτων: Εάν εμφανιστούν ελαττώματα μετά τη σύναψη της σύμβασης λόγω υπαιτιότητας του εκμισθωτή (ΑΚ 578).
- Δικαιώματα τρίτων: Αν ένα εμπράγματο δικαίωμα τρίτου αφαιρέσει τη συμφωνημένη χρήση του μισθίου από τον ενοικιαστή.
- Απαγόρευση χρήσης: Εάν η χρήση του ακινήτου απαγορευτεί από δημόσια αρχή ή αν ανακληθεί η απαιτούμενη άδεια χρήσης.
Οι παραπάνω περιπτώσεις παρέχουν στον ενοικιαστή το δικαίωμα να καταγγείλει τη μίσθωση χωρίς την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης, προστατεύοντας τα δικαιώματά του σε περιπτώσεις που το μισθωμένο ακίνητο δεν πληροί τις συμφωνημένες συνθήκες χρήσης.
Τι προβλέπεται μετά τη λήξη του συμβολαίου
Μετά τη λήξη του συμβολαίου μίσθωσης, τα μέρη έχουν διάφορες επιλογές και υποχρεώσεις. Αν δεν υπάρξει ανανέωση του συμβολαίου, η μίσθωση γίνεται αορίστου χρόνου και κάθε μέρος μπορεί να την καταγγείλει αζημίως. Αυτό σημαίνει ότι ο μισθωτής μπορεί να αποχωρήσει χωρίς να μπορεί ο ιδιοκτήτης να αντιδράσει, ενώ ο ιδιοκτήτης μπορεί επίσης να απαιτήσει από τον μισθωτή να αποχωρήσει, και σε περίπτωση που αρνείται, να επιτύχει δικαστικά την έξωσή του.
Επαναδιαπραγμάτευση
Όταν λήγει το συμβόλαιο και εφόσον έχει παρέλθει η τριετία, τα μέρη διαπραγματεύονται εκ νέου την τιμή του ενοικίου, εφόσον θέλουν να υπάρξει ανανέωση. Είναι μια ελεύθερη διαπραγμάτευση που μπορεί να οδηγήσει σε μείωση ή, συχνότερα, σε αύξηση του ενοικίου. Εφόσον ο ενοικιαστής δεν συμφωνήσει στην αύξηση του ενοικίου, τότε αποχωρεί από το μίσθιο, έχοντας όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που αναφέρθηκαν προηγουμένως.
Υποχρεώσεις ιδιοκτήτη
Ο ιδιοκτήτης έχει την υποχρέωση να φυλάξει τυχόν πράγματα του μισθωτή που βρίσκονται στο ακίνητο για ένα χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών από την ημερομηνία της αποβολής. Μετά την παρέλευση αυτής της προθεσμίας, ο ιδιοκτήτης μπορεί είτε να εκποιήσει τα πράγματα είτε να τα απομακρύνει και να τα καταστρέψει, εφόσον ο μισθωτής δεν εμφανιστεί για να τα παραλάβει.